16 grudnia 2021 14:17 | Aktualności
„Na zawsze pozostali na Ziemi Wyszkowskiej”
Dziś dobiegł końca projekt, do którego członkowie Stowarzyszenia WSPÓLNA PRZYSZŁOŚĆ przygotowywali się bardzo długo, i którego pomysł zrodził się kilka lat temu w trakcie porządkowania mogiły znajdującej się w lesie koło Leszczydołu Nowin. Zebrane wówczas informacje oraz świetnie zrealizowane zadanie dały impuls do tego, aby temat mogił jakie skrywa Puszcza Biała kontynuować i przybliżyć mieszkańcom naszego powiatu.
W ramach konkursu organizowanego przez Powiat zgłosiliśmy nasz projekt, który spotkał się uznaniem komisji i otrzymaliśmy dofinansowanie na realizację naszego pomysłu. Pomysł zakładał zebranie wszelkich możliwych informacji na temat lokalizacji leśnych i polnych mogił i cmentarzy wojennych na terenie powiatu wyszkowskiego oraz naniesienie danych geolokalizacyjnych na interaktywną mapę, która umożliwi szybkie odnalezienie obiektu w terenie.
Do projektu zaangażowaliśmy znaczne siły złożone z członków naszego Stowarzyszenia. Skierowane one były głównie na pozyskiwanie informacji od mieszkańców z poszczególnych wsi naszego powiatu. Wielu Sołtysów przekazało nam cenne informacje zarówno o lokalizacji mogił i cmentarzy ale również przekazywali nam kontakty do osób, które mogły posiadać informację. Okazało się, że wielu mieszkańców posiada olbrzymią wiedzę w interesującym nas temacie. Poszczególne Urzędy Gminne również zaangażowały się i wspierały nasze działania. Szczególnie wyróżniającymi się byli urzędnicy i pracownicy podległych im placówek z Gminy Wyszków, Rząśnik i Długosiodło. Mimo wielu próśb nie udało nam jednak się nawiązać współpracy z kilkoma gminami, co jest dla nas rzeczą dość niezrozumiałą.
Mimo to otrzymaliśmy olbrzymią porcję danych, które zbierane były do protokołów i na podstawie których zaczęła powstawać nasza interaktywna mapa. Kolejną dawkę informacji dostaliśmy od pracowników Lasów Państwowych. Teren Powiatu Wyszków znajduje się na obszarze Nadleśnictwa Wyszków i Nadleśnictwa Pułtusk. Dzięki dużemu zaangażowaniu leśniczych i pracowników LP, ale również dzięki wsparciu Nadleśniczych wspomnianych Nadleśnictw udało nam się powiększyć bazę o kolejne obiekty.
Podczas gdy część zespołu projektowego prowadziła intensywne badania terenowe, inni członkowie zespołu prowadzili kwerendy archiwalne, przeszukiwali Internet, biblioteki cyfrowe, wertowali dziesiątki fachowych czasopism, wydawnictw i innych materiałów źródłowych. Zebrano kolejną porcję danych, która pomogła nam powiększyć naszą wiedzę na temat osób, które na zawsze pozostały na tej ziemi.
Kim więc oni byli? Kogo skrywają dziesiątki mogił rozsianych na terenie Puszczy Białej? Idąc chronologicznie to NA ZAWSZE POZOSTALI NA ZIEMI WYSZKOWSKIEJ bohaterowie naszego największego zrywu narodowego – Powstania Styczniowego. Ich prochy spoczywają w kilku miejscach naszego powiatu. Kolejną, chyba najbardziej liczną grupę osób, które na zawsze pozostały na tej ziemi są żołnierze polegli w trakcie I Wojny Światowej i letniej ofensywy, która przetoczyła się przez nasze tereny w drugiej połowie lipca 1915 roku. Na wielu cmentarzach i mogiłach zbiorowych pochowani są żołnierze zaborczych armii. W armiach tych służyło wielu Polaków, na siłę wcielanych do wojska. Ich nazwiska odczytujemy na listach poległych, które spisywane były w dziennikach bojowych poszczególnych jednostek wojskowych, a do których udało się nam dotrzeć.
Kolejną grupę stanowią bohaterowie Wojny 1920 roku. Zlokalizowaliśmy kilka takich mogił. Dość liczną grupą są mogiły z okresu II Wojny Światowej. To głównie nasi bohaterowie Wojny Obronnej 1939 roku, żołnierze podziemia niepodległościowego ale również ci z którymi walczyli, czyli żołnierze niemieccy. Znajdujemy na tym terenie również żołnierzy radzieckich poległych w trakcie ofensywy we wrześniu 1944 roku. Znajdujemy również mogiły żołnierzy podziemia niepodległościowego poległych w bratobójczych walkach po zakończeniu Wojny.
Bardzo dużą grupę stanowią ofiary cywilne zamordowane w trakcie okupacji hitlerowskiej. Są to ofiary masowych egzekucji, pacyfikacji oraz pojedyncze mogiły zastrzelonych osób.
Została utworzona mapa tych miejsc, która znajduje się pod adresem:
http://www.leszczydol.pl/mapa/index.php?fid=feat_604a7d58284df
Materiał z: